De formule van turbine-olie bestaat voor min of meer 97% uit basisolie en voor 3% uit additieven, zoals demulgatoren, corrosieremmers, oxidatieremmers en antischuim. De verschillende soorten turbine-olie zijn speciaal gemaakt voor een specifieke toepassing. Een gasturbine heeft een ander olietype nodig dan een stoomturbine of een STEG (Stoom en Gas) turbine. Elk heeft zijn typische ingrediënten en additieven om aan hun specifieke behoeften te voldoen en om specifieke problemen tegen te gaan.
Een stoomturbine heeft het grootste risico voor het binnendringen van water in de smeerolie, vanwege het risico van stoomlekkage door de labyrintafdichtingen. Water is de ergste vijand voor smeerolie en van de gesmeerde onderdelen. Water vermindert de smeereigenschappen van olie, genereert corrosie, cavitaties en micro-putjes als gevolg van waterstofbrosheid.
Boven: links is een schone olie, de tweede van links is olie met een uitstekend water afscheidend vermogen. De tweede van rechts is een nieuwe olie, helemaal rechts is dezelfde olie met verontreinigingen, emulsie en oxidatie in vergevorderd stadium.
Het binnendringen van natte of droge stoom, zij het gedemineraliseerd water, heeft hetzelfde destructieve effect op de olie en de gesmeerde delen van de turbine, in het bijzonder voor de glijlagers van de as. Voor een glijlager is een smeermiddel met een volledige film nodig om de belasting te kunnen dragen, door de werking van de hydrodynamische lift. Tijdens de opstartfase is de oliefilm nog niet volledig om de vereiste oliefilm tot stand te brengen. Dit leidt tot een grenssmering, wat betekent dat metaal op metaal contact optreedt. Daarom heeft bijna alle turbine-olie EP-additieven (extreme druk), die de oliefilm ondersteunen tijdens de opstartfase. Dit additief is opofferend en kan gemakkelijk met water worden uitgewassen. Typische dynamische oliefilmdikte voor glijlagers varieert tussen 1 en 75 µm.
Boven: Hydrodynamische smering op glijlager. Bron: Noria-USA
Waterdruppeltjes of vocht in de oliefilm die onder extreme druk staat van de belasting verdampt tijdens de implosies resulterend in cavitaties. Deze cavitaties creëren micro-putjes die uiteindelijk het loopvlak van het lager zullen beschadigen.
Boven: Luchtbubbeltjes-in-olie
Een ander belangrijk aspect voor olie waar op gelet moet worden, zijn luchtbelletjes in de olie. Het meesleuren van lucht vermindert de smeereigenschappen van de olie en luchtafscheidingsvermogen van de olie. Wanneer de luchtafvoer van de olie wordt verminderd, wordt er meer lucht in de vloeistof meegevoerd. Dit resulteert in een adiabatische decompressie van de luchtbellen, ook wel micro-dieseling genoemd. De functie van de antischuim additieven in de olie is het handhaven en verbeteren van het luchtafscheidingsvermogen van de olie en daardoor het voorkomen van micro-dieseling. Deze additieven kunnen ook makkelijk door water worden uitgewassen.
Kortom, water is de belangrijkste aartsvijand van turbine-olie en moet in een vroeg stadium efficiënt worden geëlimineerd. Langdurig (hoog) watergehalte in olie zal de slijtage van componenten versnellen en olie-oxidaties bevorderen, wat op zijn beurt voor meer slijtage zorgt.
Klik op de knop "meer info" voor meer informatie over het effectief verwijderen van water uit turbine-olie.